سیدمهدی سجادی نائینی- پژوهشگر، نويسنده و كارشناس آثار تاريخي (پژوهشگرنمونه آثارتاریخی کشور در سال 1378)
تاريخ تولد: 1327
تاريخ وفات : 1385
محل تولد : نائين
رشته هنری : ادبيات
رشته تخصصی : پژوهش و تحقيق در تاريخ اصفهان
سوابق آموزشی :از سال 52 در وزارت فرهنگ و هنر استخدام شده استاد مشوق ایشان در زمينه تحقيق و پژوهش استاد دکتر لطف اله هنرفر بوده اند.
سوابق فعاليت :از فعالیتهای ایشان به غیر از تدریس می توان کتب راهنمای جديد اصفهان ، راهنمای استان ، مقالات متعدد که در حدود 12 مقاله می باشد را ذکر نمود.
استادسید مهدی سجادی نائینی درسال 1327 درشهرنایین چشم به جهان گشود .پدراوازکارمندان اداره دارایی ومادرش ازفرهنگیان قدیمی شهرنائین بود ازسوی پدر به میرزا ابوطالب ازخوشنویسان بزرگ وشهیر نائین وازطرف مادری به میرزا محمدخان بقایی ازشعرا وادبای بزرگ آن شهرمنسوب بود.
سجادی تحصیلات دوره ابتدای ومتوسط را درنائین گذراند درسال 1346 پس ازقبولی درآزمون ورودی دانشگاه اصفهان در رشته تاریخ ،به اصفهان آمد و از این زمان زیر نظرمرحوم استاددکترلطف الله هنرفر ،کارپژوهش وتحقیق را آغازنمود وسرانجام با ارائه پایان نامه با موضوع مونوگرافی نائین که بعد ها دستمایه تالیف کتاب نائین بلده طیبه شد موفق به اخذمدرک لیسانس گردید.
وی درسال 1352 پس ازگذراندن خدمت سربازی ،با قبولی درآزمون وزارت فرهنگ وهنروقت ،به استخدام این وزارتخانه درآمد ویک سال بعد به همراه گروهی ازمتخصصان با ستان شناسی فرهنگ وهنر،سفرهای بررسی وکاوش درنقاط مختلف کشوررا آغازنمود.ومناطق باستانی متعددی درکشوررا مورد مطالعه وبررسی قرارداد ،تا اینکه درسال 1355 به سمت مسئول فرهنگ وهنر شهرستان شهررضا منصوب گردید و گام های استوار و بلند ی در راه موفقیت فرهنگ وهنرآن ناحیه برداشت ،به طوری که دراثر تلاشهای مجدانه او گروه تاتر شهررضا موفق به کسب مقام اول کشور گردید .
سجادی درسال 1358 به عنوان کارشناس آثارتاریخی در ارشاد اسلامی اصفهان فعالیت های پژوهشی خود را با جدیت بیشتری دنبال نمود ودرمعرفی آثارتاریخی شهراصفهان به میهمانان برجسته وشخصیت های ایرانی وخارجی سعی و اهتمام بسیاری ورزید و اولین تالیف او درسال 1370کتابشناسی اصفهان بود که بامعرفی بیش از1500 عنوان کتاب ومقاله تخصصی دریجه ای روشن وازرشمند به روی پزوهشگران بازنمود .
وی در پژوهش و طراحی محورهای گردشگری شهر اصفهان نقش موثری ایفا کرد،همچنین درمعرفی صنایع هنری ونقش اندازان عرصه گردانی هنروفرهنگ اصفهان تلاش های ارزنده ای ازخود بیادگارگذاشت .
استاد سیدمهدی سجادی ،شاعری خوش قریحه بودودرحوزه هنر و فیلمنامه نویسی نیزنام آشنابود. ازسال 1375 به بعد با نگاشتن متن فیلم های مستند ی همچون (خوشه های نور-به کارگردانی سلیمانی)،(مساجداصفهان به کارگردانی مرحوم مهدی صادقی )دردعشق به کارگردانی هادی سیف )به معرفی ابنیه وتاریخ وفرهنگ خطه ی اصفهان پرداخت ،که برنامه های مختلف رادیو وتلویزیونی ،ازصدا و سیمای جمهوری اسلامی پخش وبه نمایش درآمده است .
همچنین نگاشتن مقالات متعددی در نشریاتی چون فصلنامه فرهنگ اصفهان ،هنرپارسی ،روزنامه نسل فرداو… ونیز ایراد مجموعه سخنرانی های علمی دردانشگاه های کشور،ازجمله دانشگاه شیراز-مرکزمردم شناسی و خانه ملل وغیره ایراد درزمره ی کارها وفعالیت های ارزنده فرهنگی آن زنده یاداست ،وی قدم های محکمی درراه پژوهش وشناساندن اصفهان برداشته است،به طوری که درسال 1378 به عنوان پژوهشگرنمونه کشوردرمعرفی آثارتاریخی برگزیده شد .
آخرین مقاله معرفی صنعت فرش نائین و بنیانگذران این هنر صنعتی بود ،که درشماره اخرفصلنامه فرهنگ اصفهان به چاپ رسید .سجادی نائینی درسال 1379 ،تالیف کتاب نائین بلده طیبه را منتشرنمود تا با معرفی وضعیت جغرافیایی،تاریخی ،فرهنگی ورجال زادگاه خود،دین خود را به آن منطقه فرهنگ خیز ادا کرده باشد .
یک سال بعد کتاب راهنمای جدید شهراصفهان ،را باهمت سازمان جهانگردی به چاپ رسانید که راهنمای ارزشمندی برای راهنمایان گردشگری ،گردشگران ومحققان شهراصفهان محسوب می گردد.
درهمین سال با آغازمطالعات بر روی محورهای گردشگری اصفهان ،یکی ازمهمترین پروژه های مطالعات تاریخی پژوهشی خودرا اغازنمود که دران کلیه ابنیه و آثارموجود و یا ازبین رفته درمحورهای مختلف شهراصفهان را مورد مطالعه وبررسی قرارمی داد پس ازبازنشستگی ازسازمان میراث فرهنگی درسال 1380 تالیف کتاب شهرستان های استان اصفهان را آغاز نمود، که دران فرهنگ ،آداب ورسوم ،ابنییه وتاریخ کلیه شهرستان های استان اصفهان در آن زمان معرفی شده بود. کتاب مزبور به چاپ نرسیده و دردسترس علاقه مندان قرار نگرفته است . مرحوم سجادی درسال 1383 به سفارش سازمان نوسازی وبهسازی شهرداری اصفهان ،تالیف کتاب معماران سنتی اصفهان را آغازنمود .
وی از این کتاب به شرح حال بیش از 100معمار و مرمتگر و هنرمند اصفهانی ازعصر سلجوقیان تا معاصرپرداخته است ،با توجه به کمبود منابع وماخد ،کتاب مزبور ،پژوهشی منحصربه فرد ،راهگشا وبسیارارزشمندی است ،که بدون سعی واهتمام شبانه روزی آن زنده یاد ،تهیه و گردآوری میسرنمی گردید این کتاب توسط سازمان نوسازی وبهسازی شهرداری اصفهان و مرکز اصفهان شناسی وخانه ملل چاپ ومنتشر شده است .
سجادی درسال 1384 کتاب تاریخ اصفهان ،را تالیف نمود که توسط انتشارات سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان به چاپ رسید .این کتاب نخستین اثری بود که مناسبت انتخاب اصفهان به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام به چاپ رسید و به سبب پر باربودن مطالب و حجم کم مورد توجه مخاطبین قرارگرفت وپس از زمان اندکی به چاپ دوم رسید .
وی درسال 1384 تالیف جلد دوم کتاب اصفهان شناسی را شروع نمود که با معرفی بیش از2400 عنوان کتاب و مقاله توسط مرکز اصفهان شناسی وخانه ملل درسال 1387 به زیور طبع آراسته گردید .
مرحوم سجادی درحوزه فرهنگ و تاریخ مطبوعات استان جزو افراد مطلع به حساب می آمد نقش موثر او درزمینه پژوهش مطبوعات اصفهان مسائل وراهبردها ، را باید به یک خدمت صادقانه به اهل قلم اصفهان دانست آخرین اثر به چاپ رسیده مرحوم سجادی کتاب تاریخچه مطبوعات اصفهان است که به سال 1385 تالیف گردید .
سجادی نائینی را همه آنها که دستی به قلم و فرهنگ و هنر و دانش دارند و برای اعتدال فرهنگ می شتابند و به جرات می توان گفت هیچ کس نبود که به نحوی ازخدمات فرهنگی ،علمی وادبی او سود نجسته باشد ، او مردی بود که علاقه اش او را به کارمهمی چون تهیه کتابشناسی اصفهان وا داشت و آن چنان شوری دردل داشت که تا آخرین دم حیات براستمرار این حرکت کوشید وی علاو برمقام شامخ علمی ،از اخلاق بسیارنیکو و پسنده ای برخورداربود ،به عبارتی علم اخلاق راهیچ زمان ازیکدیگرجدا نکرده بود او در راه مشاوره به جوانان در امر پژوهش ،دفاع ازحریت فرهنگی ازهیچ کوششی دریغ نمی کرد تواضع وفروتنی خصلت بارز وی بود به گونه ای که هرگاه دعوتی ازاو به عمل می آمد بی ادعا درمراسم شرکت می جست وبه عنوان سخنرانی می پرداخت سخن او علمی بود و هرگز بوی رنگ و ریا نداشت و هیچگاه درموضوعاتی که تخصصی نداشت دخالت نمی کرد استاد مهدی سجادی نائینی سرانجام درظهر سیزدهم اسفند ماه 1385 دراثرسرطان لنفون دربیمارستان الزهرای اصفهان چشم ازجهان فروبست .خدایش رحمت کند که خوب درخشید وهمیشه گرما بخش دلهای فسرده بود خدایش رحمت کند که بی قرار قبول زحمت بود وهرگز از قافله دانستن و دانش آموختن بازنماند روانش شاد و با اجدادطاهرینش محشورباد .
منبع : ﮔﻠﺸﻦ ﻧﺎﻡ ﺁﻭﺭﺍﻥ دکترسیدمرتضی سقائیان نژاد
