دکتر عبدالحسین طبا

فرزند میرزا مرتضی قلی خان متولی باشی و از نوادگان میرزا معصوم و از رجال خوشنام و صدیق کشور و از بهترین و پرکارترین وکلای مجلس شورای ملی ایران معروف ترین اطبای زمان خود بود. وی در سال ۱۲۹۱ شمسی در مشهد هنگامی که پدرش نایب التولية آستان قدس رضوی بود متولد و در سال ۱۳۵۸ وفات یافت.

ایشان طی دو دوره دو ساله پانزدهم و شانزدهم به وکالت مردم نایین به مجلس شورای ملی رفتند اما در همین چهار سال خدماتی انجام دادند که به یکباره چهره نایین را عوض کرد و شهر جدید نایین از یادگارهای آن مرحوم است که در اثر کوشش صادقانه آن فرزانه نیکنام به صورت یک شهر امروزی توسعه یافت.

مرحوم دکتر طبا عاشق خدمت به مردم و به خصوص نایین بودند و می خواستند به هر وسیله این شهر قدیمی احیا شود و بدیهی است که هر طرحی مخارجی لازم دارد و لازمه آن تأمین بودجه دولتی و یا هر مؤسسه ای است که بتواند کمک مالی کند، بنابراین آن مرحوم محمدرضا شاه را به نایین آورده و او را متقاعد کرد تا یکصد هزار تومان جهت تأمین آب شیرین نایین بپردازد (۱۳۲۷) مرحوم دکتر طبا از این اعتبار قناتی حفر و باغ بسیار قشنگی در کنار جاده سابق نایین اصفهان احداث کردند و خیابان ها و معابری طرح و بنیان نهادند که با آب قنات جديد آبیاری می شود و به شهر جلوه و آبرو میدهد.

از طرف دیگر نایین را از بخش به شهرستان تبدیل نمودند و با این کار ادارات و بانک ها و سایر مؤسسات در نایین دارای شعبه شدند و عده ای کارمند و کارگر استخدام و بناهای جدیدی ایجاد که حالت شهر را تغییر دادند. اما عده ای در آن زمان با این خدمتگزار مردم نساختند و او را تخطئه کردند تا جایی که دیگر در دوره های بعد حاضر به قبول نمایندگی نشدند و اقامت در خارج (آنهم نه اروپا و آمریکا) از وطن را به خدمت در میان مردمی که قدر ایشان را نداشتند ترجیح دادند و به سازمان بهداشت جهانی قسمت مدیترانه شرقی که محلش در قاهره بوده رفتند و سالیان دراز به عنوان معاون و سرپرست آن سازمان جهانی خدمت کردند.

اهم اقدامات دکتر طبا در نایین :

• تبدیل نایین از بخش به شهرستان
• تأسیس ادارات دولتی یکی پس از دیگری
•  کوشش در جهت جاری نمودن قنات معروف به قنات شاهی جهت تأمین آب شرب اهالی
• احداث شهر جدید نایین در بیرون از بافت قدیم یعنی قسمتی که امروز به شهر نایین شهرت دارد.
• احداث پارک بزرگی به وسعت ۱۰ هکتار در مجاور خیابان شهید رجایی «طبای سابق» یعنی از دبیرستان چمران «طبای سابق» تا بلوار جهاد کشاورزی که متأسفانه بیشترین مساحت این پارک به خیابان و کوچه و سازمانهای دولتی اختصاص داده شده و پارکی با آن وسعت، امروز آثاری از آن مشاهده نمی شود.

حتی در سال ۱۳۴۰ هـ ش که دکتر علی امینی وزارت بهداری را به نامبرده پیشنهاد کرد حاضر به قبول وزارت نشدند. آقای نصرالله شیفته در شرح حال وی می نویسد: «… وقتی به دکتر طبا تلفن کنید که یک نفر مریض حالش خراب است دیگر لباس هم نمی پوشد همانطور که از رختخواب برخاسته پشت رل می نشیند. اهل نایین متولد ۱۲۹۱ مشهد، تحصیل کرده انگلستان، مقیم تهران، داماد وثوق الدوله سیاست را در مکتب پدرزن خود آموخته” (البته تماشای محضر دامادهای آقای وثوق الدوله بی لطف نیست هر چه نگاهی می کنی، دکتر طبا، دکتر آشتیانی، دکتر امیر اعلم، دکتر امینی) آدم ناشی خیال می کند. اینجا مجلس مشاوره طبی با مدرسه طبی است. طبا دیکتاتور مزاج است.» آقای دکتر طبا واقعا باعث افتخار نایین و ایران است. فوت ایشان در سال ۱۳۵۸ اتفاق افتاد. برادر ایشان خان باباخان نایینی چهار دوره از دوره دهم تا سیزدهم وکیل نایین بودند و خواهرشان بانو متعالیه طبا در آخرین دوره مجلس شورای ملی وکیل شدند که استعفا دادند خانباباخان از نویسندگان فاضل مطبوعات و به قول مرحوم امامی مقالات ایشان زینت بخش جراید و مجلات است.

از این جهت این مرد بزرگ هنوز هم در قلوب مردم نایین جای دارد و خدمات وی فراموش نشدنی است.

پیام ذیل گویای قدرشناسی و فخر و مباهات نایینی است.

پیام مردم نایین به جناب آقای دکتر طبا به مناسبت احراز ریاست مجمع عمومی بهداشت جهانی

آن سفر کرده که صد قافله دل همره اوست هر کجا هست خدایا به سلامت دارش

«مژده به تو ای فرزند رشید و لايق نایین، به تو ای نهال برومند و امید بخش، به تو ای دانشمند عالیمقام و پزشک عالیقدر جهان، درود بی پایان خود را تقدیم می داریم و شهر کوچک و کهن نائین افتخار دارد که چون تو شخصیت نامی و مشتهر جهانی را پرورش داده و برای اعتلای نام میهن عزیز به جامعه ایرانیت تقدیم داشته است.

نایینی مفتخر است که همشهری او بزرگ ترین مقام علمی جهان را احراز نموده و در محافل پرشکی دنیا موقعیت و اشتهار خاصی تحصیل نموده است.

نایینی مباهات می کند که نماینده حقیقی او در دوره های ۱۵ و ۱۶ و کاندیدای دوره هفدهم در مجلس شورای ملی شخصیتی است بزرگ که سال گذشته نایب رئیس اول مجمع عمومی بهداشت نایین و امسال هم نامزد کرسی ریاست آن مجمع می باشد.

برگرفته از روزنامه غریو مردم نایین ، شماره پنجم، یکشنبه ۲۱ اردیبهشت ماه ۱۳۳۱حسين میرزابیگی نایینی