پناهگاه حیات وحش عباس آباد

عباس آباد در سال ۱۳۸۴ بعنوان منطقه شکار ممنوع و در تاریخ ۱۳۸۹/۹/۲۹ طی مصوبه شماره ۳۴۴ شورای عالی محیط زیست بواسطه اثبات حضور یوزپلنگ آسیایی و سایر گونه های در خطر انقراض از منطقه شکار ممنوع به پناهگاه حیات وحش ارتقا یافت.

دامنه ارتفاعی منطقه مابین  ۷۱۵ الی ۲,۴۵۱ متر از سطح دریا متغییر است.

عباس آباد چوپانان در 18کیلومتری جنوب چوپانان واقع شده که دارای یک رشته کوه بزرگی است که بلندی این کوه از دور از سایر مناطق دیگر متمایز میسازد. در کنار این کوه بلند روستای کهن عباس آباد قرار دارد. از جمله کوههای زیستگاه یوز در این منطقه میتوان به کوه کشکی ،کوه کبودان،کوه چفت،کوه چشمه سبزو،میان گدار،دربندو،باغو سفیدو،کوههای عروسان،کوههای گود،کوههای حجرگ وچاه حسنک و..اشاره کرد که همگی این کوهها بافاصله، چوپانان را در محاصره دارند. پوشش گیاهی منطقه شامل زیرهسیاه،اَویشن،کلپوره،قدومه(تخمه سرخو)،تخمه سفیدو،استاخمدوس، و غیره است.

پناهگاه حيات وحش عباس آباد چوپانان نايين در استان اصفهان 320 هزار هکتار وسعت دارد و از تنوع گونه اي خوبي برخوردار است به طوري که در اين منطقه جمعيت قابل قبولي از قوچ و ميش ها، ‌کل و بز، ‌جبير،‌آهو و خرگوش وجود دارد که مي تواند به عنوان طعمه هاي يوز مورد استفاده اين جانور قرار گيرد. ، پلنگ ،‌گربه شني ،‌ سياه گوش و يوزپلنگ از جمله گربه سانان موجود در اين منطقه است که در کنار انواع ديگري از پستانداران و بسياري از گونه هاي پرندگان زندگی می کنند.

منبع فیلم : وب سایت خبری پیام نایین

کل و بز، ‌قوچ و ميش،‌ آهو و جبير از جمله طعمه هاي يوزپلنگ در منطقه عباس آباد چوپانان محسوب مي شوند که به منظور کمک به حفظ يوزپلنگها، شکار آنها در این زيستگاه يوزپلنگ ايراني ممنوع اعلام شده است چرا که هر گونه کاهش طعمه هاي يوزپلنگ مي تواند اين گونه در خطر انقراض را با بحران کمبود طعمه براي ادامه بقا مواجه کند.منطقه عباس‌آباد از گذشته‌هاي دور به عنوان يكي از ذخاير حيات وحش استان مطرح بوده و تا قبل از اينكه اداره محيط زيست در سال 1378 تشكيل شود، بيشترين درصد تقاضاي شكار چهار‌پايان در استان اصفهان را دارا بوده است.

پناهگاه حيات وحش عباس‌آباد نايين با طبيعتي بسيار متنوع و كم نظير هميشه مورد توجه جهانيان بوده و اين منطقه در حال حاضر ميراث زيست محيطي ملي و جهاني و يكي از مهم‌ترين زيستگاه‌هاي يوزپلنگ آسيايي است.اين منطقه شامل رشته كوه‌هاي صعب‌العبور و تپه ماهورهاي منتهي به دشت از زيستگاه‌هاي ايده‌آل براي زندگي يوزپلنگ به شمار مي‌رود و در 250 كيلومتري شرق اصفهان قرار دارد. در منطقه عباس‌آباد نايين با 320 هزار هكتار وسعت و به استناد تحقيقات انجام شده توسط اداره حفاظت محيط زيست تاكنون 43 گونه مختلف پستاندار، 32 گونه خزنده، 86 نوع پرنده بومي و 175 گونه پرنده مهاجر و فصلي شناسايي شده است.

مهم‌ترين گونه‌هاي جانوري حمايت شده در اين منطقه را يوزپلنگ آسيايي، پلنگ، گربه شني، گربه وحشي، شاه روباه، كاراكال، كفتار، آهو، جبير (نوعي غزال كم‌ياب)، هوبره، زاغ بور، وارانوس، افعي شاخدار، بز، كل، ميش وحشي و قوچ تشكيل مي‌دهدعباس‌آباد یکی از 10 زیستگاه مهم یوزپلنگ آسیایی در کشور به شمار می‌رود که در سال‌های گذشته و در پی ردگیری یوزپلنگ‌ها در این منطقه،‌ تلاش‌های زیادی برای الحاق آن به شبکه مناطق حفاظت شده کشور صورت گرفته بود.

تاريخ حفاظت منطقه از ابتدا تاكنون
1384:اعلام به عنوان منطقه شكارممنوع
1388:ارتقاءبه پناهگاه حيات وحش

موقعيت عمومي
100 كيلومتري شمال شرق شهر نايين
مختصات جغرافيايي :
طول جغرافيايي: E5352  تا E5308
عرض جفرافيايي: N3311 تا N3344
شهرستان : نايين ،خور وبيابانك

وسعت : 305000 هكتار

ويژگي و سيماي عمومي
توپوگرافي : دامنه ارتفاعي بين 2451-715
از نظر توپوگرافي بسيار متنوع بوده و شامل 44 درصد كوهستان  ها و تپه ماهورها ،46 درصد اراضي دشتي ،7 درصد تاغزارها و تپه هاي ماسه اي و 3 درصد اراضي سيلابي مي باشد.
وچشم انداز :دشتي – كوهستاني.سيماي كلي منطقه شامل رشته كوه مركزي به طول تقريبي 131 كيلومتر از غرب به شرق كشيده شده و دشت هاي  پهناور پيراموني است

پوشش گياهي
تاكنون در حدود 400 گونه گياهي از اين منطقه گزارش شده است كه بسياري از آن ها ارزش دارويي دارند.
گونه هاي شاخص گياهي :
بادام كوهي ،انجيروحشي ،بنه ،تنگرس ،تاغ ،قيچ وگز،آويشن ،قدومه ،آنقوزه

وضعيت عمومي حيات وحش
30 گونه پستاندار،48 گونه پرنده و 26 گونه خزنده از منطقه گزارش شده است
گونه هاي شاخص : يوزپلنگ آسیایی، پلنگ، جبير، كاراكال، گربه شنی ، شاه روباه، هوبره و زاغ بور  ،كل وبز ،قوچ وميش
كريدورها: منطقه سياهكوه يزد در جنوب غرب  ،شكار ممنوع كلاته در شمال ،زيستگاههاي  رباط پشت بادام يزد

جاذبه هاي اكوتوريستي
-كوهستان هاي ييلاقي كوير
-چشم اندازهاي زيباي كويري
-ذخاير جنگلي بادام كوهي ،انجيروحشي ،بنه ،تنگرس ،تاغ ،قيچ وگز

وضعيت عمومي و اقتصادي
فعاليت هاي معيشتي منطقه :كشاورزي سنتي ،قالي بافي ،دامداري  و  مشاغل خدماتي
سكونتگاههاي انساني : روستاهاي بازياب ،خنج و كبودان با جمعيتي در مجموع 84 نفر درداخل منطقه  و روستاهاي چوپانان ،بياضه ،ايراج ،هفتومان  و حسين آباد در مجموع با 2457 نفر جمعيت در امتداد مرزمنطقه

تعارضات و تهديدات  مهم
• چراي غيرمجاز  و دام مازاد برظرفيت مرتع
• جاده اصلي چوپانان – اردكان
• شكار غيرمجاز و از طرق غير مجاز ازقبيل تعقيب و زنده گيري حيوانات با استفاده از موتورسيكلت هاي تريل

تجهيزات وامكانات
سرمحيط باني چوپانان
محيط باني بياضه
دو دستگاه خودرو كمك دار
سه دستگاه موتور سيكلت

منبع : وب سایت کویرهای ایران