مشاهیر و بزرگان

ميرزا محمد علي مصاحب نایینی عبرت نایینی

image_pdfimage_print
(1321 -1247 ش)، شاعر، متخلص به عبرت. ملقب به عارفعلى. در نایین به دنیا آمد. صرف و نحو را نزد شیخ محمد اعمى آموخت و بیان و بدیع و منطق و مقدمات حكمت را از محضر ملا محمد كاشى استفاده كرد و رموز خط را از یكى از بستگان خود آموخت تا جایى كه از خوشنویسان زمان خود گردید.
وى هفده سال از عمرش را به سیر و سیاحت گذراند و به نقاط مختلف ایران سفر كرد و به خدمت مشایخ صوفیه درآمد. آن‏گاه به زادگاه خود بازگشت و به سختى از رهگذر استنساخ كتب زندگى می‏كرد. بعد به تهران آمد و تا پایان عمر در این شهر زندگى كرد. او در ابن‏بابویه مدفون است.
از آثارش: «دیوان» شعر، كه منتخبى از آن در تهران در 1313 ش به چاپ رسیده؛ «مدینه الادب» یا «نامه‏ ى فرهنگیان»، مشتمل بر شرح حال 35 شاعر معاصر خود. در «سخنوران نامى معاصر» اثر فوق دو كتاب مستقل از هم در یك زمینه معرفى شده است.[1] (بخش 1) نایینى، (میرزا) محمدعلى مصاحبى متخلص به عبرت، شاعر و عارف (و. نایین 1285 ه.ق.- ف. تهران 1321 ه.ش.).
divan-ebrat-naeini
وى پس از تكمیل تحصیلات نزد شیخ محمد اعمى و ملا محمد كاشى، در نقاط مختلف ایران سفرهاى بسیار كرد و در سال 1322 ه.ق. به تهران آمد. او در شعر به غزل تمایل داشت و غزل‏هاى عارفانه وى دلكش است و منتخب غزلیاتش به طبع رسیده. در نوشتن انواع خط نسخ مهارت داشت و غالبا از راه اسنتساخ كتب امرار معاش میكرد. تذكره مبسوطى از شاعران معاصر به نام «مدینة الادب» تدوین كرده و كتاب دیگرى به نام «نامه فرهنگیان» دارد كه نسخه خطى هر دو در كتابخانه مجلس شوراى ملى موجود است.

مزار عبرت در سمت غرب امام زاده عبدالله تهران نزديك مزار استاد سخن وحيد دستگردي است هنر اصلي عبرت شعر بوده است.

mazare-ebrat

وي عقايدي عرفاني داشته كه در اشعارش نمودار است عبرت در محيطي مي زيسته است كه بديها بر مزاج مردم غالب شده بود ناگريز تن به عزلتي سخت داده بود تا از بد حوادث در امان بماند و به هنر خود بپردازد به همين دليل عبرت شعر سياسي كم دارد با اينكه مي دانيم عصر عبرت عصر شعر سياسي بوده است و اكثر شعرا در اين زمينه طيع آزمايي كرده اند در صورتيكه شعرها يش خود را مردي وارسته و بلند نظر نشان داده كه به جز نعت رسول اكرم (ص)و مدح خاندان عصمت وطهارت عليهم السلام به ويژه حضرت علي بن ابي طالب (ع) آن بزرگوار مدح كسي را نگفته است با سردار معظم خراساني (عبد الحسين )ارتباط داشته و چندين كتاب به خواسته او با خطي زيبا به رشته تحرير در آورده است .

منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

یک شاخه گل برنامه شماره : 337 (عبرت نائيني)
خواننده : شهیدی
تصنیف : هر حكم كه او خواست برانَد به سر ما (عبرت نائيني)
آواز : چون نور که از مهر جدا هست و جدا نيست (عبرت نائيني)
دستگاه/مایه : ابوعطا
نوازندگان : شهیدی
اشعار متن : عبرت نائيني
گوینده :  آذر پژوهش

علاقه عبرت به حضرت علي (ع) به قدري است كه طبق آداب دراويش لقب عارف علي گرفته است .

به من امروز تو فردای قیامت بنمایی/ از درم گر که بدین قامت رعنا بدر آیی/

مدعی کاش که روزی به کمند تو بیفتد/ تا بداند که محالست ز دام تو رهایی/

به گمانم که دلی در همه آفاق نباشد/ که تو چون گوی به چوگان ملاحت نربایی/

صیقل زنگ غم ار نیست جمال تو پس از چه/ رخ بهر کس بنمایی غمش از دل بزدایی؟/

من که جز یاد توام هیچ بدل راه ندارد/ چون بگویم” که غم از دل برود چون تو بیایی”؟/

با هوای تو کجا با خبرم از غم و شادی/ چون کند هر که دهد دل به هوایت، دو هوایی؟/

نه ز بیگانه بری مهر و نه از خویش عنایت/ می ندانم به من دلشده بی مهر چرایی؟/

نیست جایی که در آن جلوه نکرده است جمالت/ عجب این است که ما هیچ ندانیم کجایی؟/

پشتم از بار جدایی تو بشکست و عجب نیست/ کوه افتد ز کمر گر بکشد بار جدایی/

سالها رفت که جویای تو بودیم به هر سو/ زان خبردار نبودیم که تو در دل مایی/

بود امید که با ناخن تدبیر ز رحمت/ گره از کار فروبسته”عبرت” بگشایی

برچسب ها

نایینی

تمام اطلاعات مندرج در این سایت با ذکر از منبع منتشر خواهد شد . در صورتی که مطالب نیاز به ویرایست دارد لطفا از منوی " ارسال مطالب توسط شما " یا قسمت "تماس با ما " یا از پایین همین مطلب قسمت " گزارش تخلف و محتوای اشتباه " مطلب را تصحیح و با ذکر از منبع ارسال نمایید . باتشکر منتظر نظرات پیشنهادات و انتقادات شما بزرگواران هستم . به امید فرداهای روشن برای شهر هزاره های تاریخی

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

بستن